‘Türkiye’de ve Birleşik Krallık’ta Yükseköğretimde Kalite Güvencesi Çalıştayı’, Yükseköğretim Kalite Kurulu (YÖKAK) ve British Council Türkiye iş birliğiyle 14 Ocak 2020 tarihinde Ankara’da gerçekleştirildi. Ulusal kalite güvencesi sistemlerindeki süreçlerin güvenilirliğinin geliştirilmesini hedefleyen çalıştayda, Birleşik Krallık ve Türkiye’deki ulusal sistemlerle ilgili deneyimler ve uygulamalar paylaşıldı.
Açılış konuşmalarını Birleşik Krallık Ankara Büyükelçisi Sir Dominick Chilcott’un ve YÖKAK Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Elmas’ın yaptığı çalıştaya, YÖKAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Sibel Aksu Yıldırım, British Council Ülke Direktörü Cherry Gough, British Council Türkiye Eğitim Direktörü Ayşen Güven, Birleşik Krallık Yükseköğretim Kalite Güvence Ajansı (QAA) CEO’su Douglas Blackstock, Dundee Üniversitesi ve Londra Üniversitesi-Goldsmith temsilcilerinin yanı sıra YÖKAK kurul üyeleri, Birleşik Krallık Yükseköğretim Kalite Güvence Ajansı temsilcileri, Türkiye'den ve Birleşik Krallık’tan yükseköğretim kurumu yöneticileri, YÖKAK Kurumsal Dış Değerlendirme Programı değerlendirme takım üyeleri, kurul uzmanları ve öğrenciler katıldı.
Her iki ülkede kalite güvencesi süreçlerindeki mevcut uygulamaların değerlendirilmesi, yükseköğretim standartlarının iyileştirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla, ulusal politikaların yönlendirilmesine dair bilgi alışverişinin hedeflendiği Çalıştay, aynı zamanda Türkiye ve Birleşik Krallık arasında gelecekte kurulabilecek iş birliği alanlarının da belirlenmesine katkı sağladı. Ankara’da gerçekleştirilen ve alanında uzman isimleri bir araya getiren bu çalıştayın ardından, iki ülkenin iş birliğiyle gerçekleştirilebilecek bir ‘Yükseköğretim Kalite Konferansı’nın düzenlenmesi amaçlanıyor.
YÖKAK Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Elmas, YÖKAK’ın kuruluşu ve çalışmaları hakkında bilgiler verdiği açılış konuşmasında; “YÖKAK’ın amacının yükseköğretim kurumlarımızda kalite kültürünün oluşmasını ve gelişmesini sağlayarak, Ülkemizin hedefleri ile uyumlu, dünyadaki kalite ajansları ile konuşan, sade, esnek ve dinamik bir kalite güvencesi sistemi oluşturmak” olduğunu ifade ederek; “Kurulumuz bu kapsamda, dünyadaki ajanslara üyelik çalışmaları başlatmıştır. Bu doğrultuda ilk adımı Avrupa Yükseköğretimde Kalite Güvencesi Birliği’ne (ENQA) tam üyelik süreci ile başlatmış ve saha ziyaretinden geçilmiştir. Bundan sonraki hedefimiz Asya Pasifik Kalite Ağı (APQN) ve Yükseköğretimde Uluslararası Kalite Güvencesi Ajansları Ağı'na (INQAAHE) tam üyeliktir” dedi.
Prof. Dr. ELMAS, yükseköğretimde kalite ve akreditasyon süreçlerindeki değişime değinerek; “Yükseköğretimdeki küresel eğilimler üniversitelerin küresel rekabet gücü olan, kalite odaklı ve dinamik yapılara dönüşmesini zorunlu kılmıştır. Bunun için üniversitelerimizin eğitim-öğretim, araştırma-geliştirme ve yönetim sistemlerini bütünleştirdiği; planlama yapabilecekleri, çıktıları analiz ve kontrol edebilecekleri ve sürekli iyileştirme anlayışıyla kendilerini izleyebilecekleri web tabanlı yönetim sistemlerini kurmaları gerekmektedir. Üniversitelerimizin kalite güvencesi sistemlerini yapılandırmalarındaki yol haritaları; öğrencilere gerekli bilgi ve becerilerin kazandırılması, çağın gerekliliğine uygun öğrenme ortamları oluşturulması ve buna uygun öğretim elemanlarının istihdamı, mezunların izlenmesi ve ulusal ve uluslararası yeniliklerin takip edilmesi olmalıdır” diyerek sözlerine devam etti:
“Kalite ve akreditasyon süreçlerinde de kullanılması beklenen bilişim destekli bütünleşik yönetim sistemlerinin, bürokrasiyi azaltacak yapıya sahip olması ve çıktı odaklı yaklaşıma uygun şekilde tasarlanması gerekmektedir. Bu amaçla YÖKAK tarafından “Kalite Güvencesi Yönetim Bilgi Sistemi (KGYBS)” geliştirilmiştir. KGYBS ile YÖKAK’ın kurumsal dış değerlendirmeyle ilgili tüm süreçleri bu sisteme entegre edilerek hızlı ve kolay bir biçimde yürütülmektedir” dedi. Son olarak sistem kurmanın değerlendirmeden önemli olduğuna değinen Prof. Dr. Elmas, kaliteden üniversitelerin sorumlu olduğunu belirterek konuşmasına son verdi.
Çalıştayda bir sunum gerçekleştiren YÖKAK Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Sibel Aksu Yıldırım, YÖKAK’ın yükseköğretim kurumlarının kalite güvencesi sistemlerini değerlendirmek ve kalite odaklı rehberlik ve liderlik sağlamak amacıyla kurulduğuna değindi. Kurulun faaliyet alanlarıyla ilgili bilgilendirmelerde de bulunan Prof. Dr. Yıldırım, “YÖKAK, yükseköğretim kurumlarının misyon ve hedeflerini gerçekleştirmesine odaklanan iç kalite sisteminin yapılandırılmasını desteklemekte ve bu sistemin dış değerlendirmesini yapmaktadır. Bu kapsamda günümüze kadar, 160 yükseköğretim kurumu değerlendirilerek, mezun veren tüm yükseköğretim kurumlarının dış değerlendirme süreçleri tamamlanmıştır. YÖKAK aynı zamanda, ulusal ve uluslararası akreditasyon kuruluşlarının yetkilendirilmesi ve tanınması süreçlerini yürütmektedir. Bu kapsamda Kurul tarafından, Ülkemizde faaliyet gösteren 12 ulusal akreditasyon ajansı yetkilendirilmiş, 3 uluslararası ajans ise tanınmıştır. Kurulumuz, yükseköğretim sisteminde kalite güvencesi kültürünün yaygınlaştırılması amacıyla da çalışmalar yürütmektedir. Bu kapsamda YÖKAK, yükseköğretim kurumlarına yönelik rehberlik hizmetleri sunmakta, etkinlikler organize etmekte ve çeşitli yayın faaliyetleri gerçekleştirmektedir” dedi.
Prof. Dr. Yıldırım sunumunun devamında, 2020 yılı Kurumsal Dış Değerlendirme Programı'nda kullanılacak olan Rubrik Yaklaşımı’nı anlattı. Yoğun çalışmalar sonucu geliştirilen bu yeni yaklaşım ile değerlendirme ölçütlerinin daha sade hale getirildiğini belirten Prof. Dr. Yıldırım, bu yaklaşım ile değerlendirme süreçlerinin güvenilirliğini arttırmayı, takım üyeleri ve raporlar arası tutarlılığı sağlamayı amaçladıklarını belirterek konuşmasına son verdi.
British Council Türkiye Eğitim Direktörü Ayşen Güven, “YÖKAK ve British Council arasında İngilizce alanında kurumsal ve ulusal çerçevede başlayan ortaklıklarımızı derinleştirerek sürdürmek ve farklı alanlara taşımak amacıyla planlanan bu çalıştay, hem iki ülkenin ve hem de kurumlarımızın ortak çalışmasının başarılı bir örneği olmuştur. Aynı zamanda bu çalıştay, British Council tarafından 2020 yılında Türkiye’de gerçekleştirilecek ‘Bölgesel Yükseköğretim Kalite Konferansı’ için bir ön çalışma niteliği de taşımaktadır. Türkiye ve Birleşik Krallık arasında eğitimde daha geniş iş birliği alanları oluşturmak için çalışmalarımızı sürdüreceğiz.” dedi.
Çalıştaya katılan Birleşik Krallık Yükseköğretim Kalite Güvence Ajansı (QAA) CEO’su Douglas Blackstock, konuşmasında QAA’nın Birleşik Krallık yükseköğretim alanındaki rolünden bahsederken “Dünyanın her yerinde, Birleşik Krallık yükseköğreniminin standartlarını koruyup kalitesini artırmaya çalışıyoruz. Galler, İngiltere, İskoçya ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık ülkelerinin her biri için özel kalite yaklaşımları benimsiyoruz ve kalite değerlendirme ve güvence, ulusötesi eğitimin güvencesi, stratejik uluslararası katılım gibi konularda çalışmalar yapıyoruz. Bu çalıştayda, Türkiye Yükseköğretim Kalite Kurulu ve British Council ile birlikte hem Türkiye hem de Birleşik Krallık’ta yükseköğretimde kalite sektörünü konuşuyor olmaktan mutluluk duyuyorum. Bu çalıştay, bu alanda iki ülke arasındaki iş birlikleri adına atılan önemli bir adım olacak” dedi.
Çalıştayın ikinci yarısında gerçekleştirilen ve alanında uzman isimlerin yer aldığı çalışma gruplarında, yükseköğretim kurumlarında iç kalite güvence sisteminin ve kalite kültürünün güçlendirilmesi, Türkiye’de ve Birleşik Krallık’ta yürütülen kalite çalışmaları arasındaki benzerlik ve farklılıkların belirlenmesi, kalite güvencesi konusunda Türkiye ile Birleşik Krallık arasında gelecekteki olası iş birliği ve ortaklık alanlarının şekillendirilmesi, öğrencilerin değerlendirme süreçlerinde ve uluslararası kalite ağlarındaki rolü, kurumsal değerlendirme süreçleri ve program akreditasyonunda karşılaşılan güçlükler ve çözüm önerilerine ilişkin konular ele alındı.
Çalıştayda yapılan sunumlar aşağıdadır: